Wie via één van de hoofdwegen het Floriadeterrein oploopt, kan er niet omheen; het vijf verdiepingen tellende schoolgebouw van Aeres Hogeschool Almere. In het oog springen de groene zijgevels, de bomen en planten op het hoger gelegen terras en de zonnepanelen die lijken te zweven boven het omvangrijke dakterras. Maar ook de grote ramen vallen op. In elke ruimte in het gebouw is daglicht aanwezig, direct via de gevel en indirect via de vides en open ruimtes. Het is duidelijk: hier hebben we te maken met een op en top groen, klimaatbestendig en leefbaar gebouw, geheel passend in het thema van de Floriade: Growing Green Cities.
Facts & figures
Opdrachtgever; Stichting Aeres Groep, Ede
Architect; BDG Architecten, Zwolle
Advies/uitvoering:
-DGMR, Den Haag (bouwfysica, duurzaamheids- en brandadvies)
– Koninklijke Ginkel Groep, Veenendaal (groenadvies en groenaannemer)
– INNAX, Veenendaal (installatieadvies)
– JVZ Ingenieurs, Deventer (constructie)
– HEVO, ‘s Hertogenbosch (Programma van Eisen, project- en kostenmanagement)
– Aannemingsmaatschappij Hegeman Bv, Nijverdal (realisatie)
– HOMIJ Technische Installaties, Reeuwijk (installaties, zonnepanelen)
Beplanting
Dakterras: 6 bomen en 2.000 planten / gevel 1.1082 planten / binnen: 2.400 planten
Omvang
4.000 vierkante meter
Flevo Campus
Samen met het Innovatiepaviljoen van de Provincie Flevoland en het Food Forum paviljoen vormt het nieuwe schoolgebouw het hart van de Flevo Campus dat direct bij de hoofdingang van het Floriadeterrein ligt. Flevo Campus is de wetenschappelijke verzamelplek voor innovaties op het gebied van stedelijke voedselvraagstukken voor de toekomst.
De smart-skin van het gebouw
Om met de innovatieve buitenkant van het gebouw te beginnen; deze is ontworpen als een zgn. smart-skin. De vijf gevels hebben afhankelijk van hun positie en oriëntatie verschillende eigenschappen. Aan de westkant leveren 312 zonnepanelen energie maar zorgen ze ook voor zonwering. De gevels gericht op het oosten en zuiden zijn geheel beplant met meer dan 11.000 planten. Deze zorgen voor verkoeling, een levendige uitstraling en bieden ieder seizoen een andere aanblik. De noordgevel bestaat uit glas en bekleding met houtcomposiet. Het natuur-inclusieve dakterras, ook wel het ‘tropendak’ geheten, is de vijfde gevel en is ingericht als tuin, geschikt voor praktijkonderwijs en als ontmoetingsplek. Het dakterras dat zich over twee niveaus uitstrekt, is uitgevoerd met vlonders, planten en zitelementen. Er boven ‘hangt’ een groot schaduwdak met 400 semi-transparante zonnepanelen. De panelen wekken energie op terwijl ze voldoende zonlicht doorlaten voor de planten eronder. Daarnaast helpt het schaduwdak de opwarming van de school te verminderen.
Kortom, de smart skin zorgt ervoor dat alle zijden van het gebouw optimaal bijdragen aan energiebesparing, energiewinning en comfort voor de studenten en docenten.
Aandacht voor water
Een robuust waterbergingssysteem zorgt ervoor dat de planten op en aan het gebouw van regenwater kunnen worden voorzien. Zowel onder de grond als in het dakterras zijn waterbergingen geïnstalleerd. Al het regenwater wordt in deze bergingen opgevangen. De waterberging in het dakterras kan bijna 60.000 liter opslaan; die onder de grond 28.000 liter. Als beide bergingen ‘vol’ zijn, wordt het water over land afgevoerd naar het open water. Er verdwijnt dus geen regenwater in het riool.
Circulair: scheepshout en houtcomposiet
Het lag voor de hand om zowel voor de bouw als de inrichting van de groene, klimaatadaptieve en duurzame school gebruik te maken van zoveel mogelijk circulair materiaal. Zo is bij de bouw gebruik gemaakt van circulair beton en zijn op het dakterras oude planken van scheepshout toegepast, die anders zouden worden weggegooid. De zitelementen bestaan uit kort tropisch hardhout, een restproduct. De tribunetrappen van de school zijn gemaakt van sloophout.
De gevel bestaat deels uit houtcomposiet, dat bij sloop van het gebouw weer teruggenomen wordt door de leverancier voor recycling. Er is gekozen voor kunststof leidingen in plaats van staal. Deze zijn veel lichter, hetgeen scheelt bij het transport, en kunnen gerecycled worden tot granulaat voor nieuwe toepassingen. Ten slotte is het meubilair in de klaslokalen voor een derde gerenoveerd, een derde afkomstig van de oude locatie en voor een derde nieuw. Al met al is zo’n 60% van de gebruikte materialen circulair. Hiermee is een besparing van meer dan 100 ton CO2-uitstoot bereikt.
Hoofdrol voor biodiversiteit
Het nieuwe gebouw heeft niet voor niets de bijnaam ‘de groene long’ gekregen. Met de groene gevels, de royale beplanting op het dakterras en het weelderige binnengroen ademt het hele gebouw letterlijk groen.
Buitengroen. De beplanting buiten heeft als uitgangspunt dat het de lokale biodiversiteit bevordert en bijdraagt aan een gezonde, leefbare omgeving. Gekozen is voor veel verschillende inheemse planten die insecten en vogels aantrekken. Daarnaast zijn er op het dakterras allerlei elementen aangebracht die dieren aantrekken zoals boomstronken, de takkenrail en veel nestmogelijkheden voor insecten, vogels en vleermuizen. In de groene gevel is een ‘bijenladder’ aangelegd. Dit is een beplantingsplan, ontwikkeld door studenten van Aeres, waarmee bijen via verschillende ‘strategische’ planten naar boven worden geleid.
Binnengroen. In het schoolgebouw zijn tal van tropische en subtropische planten toegepast ter bevordering van de luchtkwaliteit. Dit bevordert het welbevinden van de studenten en de concentratie. De grote variëteit aan bladvormen en kleuren leveren bovendien een levendig en aantrekkelijk beeld op. Om educatieve redenen zijn meerdere systemen gebruikt voor de planten. Naast bekende systemen als hydrocultuur en grondcultuur zijn ook modulaire systemen toegepast.
De letter L van het arboretum
De boomsoort voor het dakterras is Liquidambar, de amberboom. Deze is gekozen met een bijzondere reden, want hiermee sluit het schoolgebouw aan bij het concept van het arboretum van de Floriade. Dit arboretum, bestaande uit 750 boomsoorten, bepaalt de groenstructuur van de Floriade. Elke kavel op het terrein vertegenwoordigt een letter van het alfabet en de boomsoort(en) op die kavel begint of beginnen dan ook met die letter. Het nieuwe schoolgebouw staat op de kavel met de letter L. De Amberbomen onderstrepen op deze manier de verbinding van het gebouw met de Floriade.
Groene long ook na de Floriade een blikvanger
Tijdens de Floriade (april tot en met oktober 2022) fungeren de benedenverdieping en collegezaal van de school tijdelijk als ontvangstlocatie voor binnenlandse- en buitenlandse gasten van de wereldtuinbouwtentoonstelling.
Daarna zal de school deel uitmaken van de nieuwe, groene stadswijk Hortus, die op het Floriadeterrein wordt gerealiseerd. Het zal ook dan een blikvanger zijn en model staan voor een toekomstbestendig, klimaat adaptief, groen en gezond Almere.
22.12.2021