De Zuidas in Amsterdam is het hart van de financiële en vastgoedsector in Nederland. Het is waarschijnlijk de plek in Nederland met de grootste kantoordichtheid. Maar het ligt óók in een polder. Zuidas ligt 2 meter onder NAP! Hoe voorkom je wateroverlast? En hoe kun je op deze volle meters tóch nog wat groen bieden? Tijdens het REBF-festival gaven Jeroen Assen, Wijbrand Sommers en Tom van Es van de Gemeente Amsterdam rondleidingen langs enkele bijzondere, groene plekken in de buurt. Bouw en vastgoed-professionals kregen enkele unieke inzichten in iets belangrijks waar ze anders niet direct mee bezig zijn.

1 bui: 1 miljard schade
In Kopenhagen viel in 2011 in drie uur tijd 150 mm neerslag. De schade door blank staande huizen, winkels, bedrijven en (spoor)wegen werd gecalculeerd op een miljard euro. Na die tijd hebben we ook dergelijke neerslag hoeveelheden meegemaakt in Nederland: in 2014 en vorig jaar nog in Limburg. Het Amsterdamse riool kan 20 mm regenwater per uur verwerken, dus buffering en goede infiltratie door minder verharding en meer gezond doorwortelde grond is essentieel!

Gebouwen moeten eerste 60 tot 70 mm zelf opvangen
Wat de Zuidas uniek maakt, is dat het hier nóg drukker en voller is dan elders. Boven en onder de grond. Overal zitten parkeerkelders, kabelgoten en verharding. Om slagregens minder gauw tot overlast te laten leiden, zijn er overal groene daken en (ondergrondse) regenwaterbuffers. Kantoorgebouwen moeten er zelf voor zorgen dat ze de eerste 60 of 70 mm van een slagregen kunnen opvangen, om zelf te benutten of later geleidelijk te kunnen afgeven.

De Groene Gracht van de Prinses Irenestraat
Ook de gemeente zorgt voor oplossingen. Waar voorheen het regenwater zo van de Prinses Irenestraat het lagergelegen hotel in stroomde, is nu een ‘groene gracht’ aangelegd: een 20 tot 40 cm verdiept aangelegde groenstrook met bomen, struiken en vaste planten. Loopt de straat vol? Dan loopt het water over in deze enorme wadi.

Al 20 jaar aan het infuus
Onder de Prinses Irenestraat en de wadi zit geen parkeerkelder of andere verharding. Het regenwater infiltreert daardoor snel door de goed doorwortelde bodem naar het grondwaterpeil. Kom je dichter op station Zuid, dan zit er praktisch overal beton onder de beplanting. De bomen op het Zuidplein, bij het WTC, staan in relatief kleine bakken. Maar dankzij het computergestuurde bevloeiingssysteem, een soort infuus, zijn de bomen hier al 20 jaar oud, terwijl een verwachtte levensduur van 15 jaar ingecalculeerd was.

25 kuub voor zelfstandige groei
De bomen op het Gustav Mahlerplein staan ook in bakken, maar dan grotere. Nu zo’n zes jaar. Om gezond ‘zelfstandig’ te kunnen groeien, heeft een boom zo’n 25 kuub grond nodig. Dat hebben ze hier. Tussen de ondergrondse fietskelder en de bodem waar de bomen in staan, zit nog een regenwaterbuffer van 750 kuub. Dit is meteen de waterbron voor de bomen.

1,5 meter grondpakket nu verplicht
Bij nieuwe parkeerkelders is nu ook de afspraak dat hier minimaal een pakket van anderhalve meter grond op ligt, zodat beplanting hier op een gezonde wijze kan groeien.