In 2016 is de Amsterdamse Bijlmerbajes gesloten. Intensief is nagedacht over een nieuwe bestemming, voorstellen werden ingebracht in een bijzondere competitie. Het project ‘Bajes Kwartier’ kwam als winnaar uit de bus en op 1 maart 2018 heeft het Rijk de verouderde gevangenis overgedragen aan de initiatiefnemers. ‘Bajes Kwartier’ is een origineel en duurzaam project waarin het voormalig gevangenisterrein wordt omgetoverd in een gezonde woonwijk met veel groen. Bijzondere woningen worden afgewisseld met unieke hotspots. Auto’s? Die kunnen ónder de wijk parkeren, in de straten zijn vooral voetgangers en fietsers welkom.
Met als uitgangspunt het hergebruik van de oude cellentorens en gebouwen is het project ingedeeld in clusters. Het Kennis-, Design-, Centraal en Amstel cluster. Bijzonder origineel zijn de gekozen bestemmingen van de oude gevangenisgebouwen. Zo krijgt het oude hoofdgebouw een nieuwe functie voor Dutch Design en wordt een oude cellentoren getransformeerd tot ‘De Groene Toren’. En over hergebruik gesproken: de deuren van de cellen worden gebruikt bij de constructie van een brug die het Bajes Kwartier verbindt met de oude stad.
We nemen u mee naar het Bajes Kwartier om u een indruk te geven van de onderdelen van dit innovatieve project waarin duurzaamheid, gezond leven en groen belangrijke thema’s zijn.
Kennis
In het Kenniscluster worden onderwijsinstellingen geconcentreerd. Het Spinoza Lyceum vindt een nieuwe stek op het oude parkeerterrein, de bouw begint nog dit jaar. Op de plek van de voormalige cipierswoningen worden studentenwoningen en een hotel gevestigd. Het bijzondere hotel biedt met ruim 200 kamers tijdelijke woongelegenheid aan young professionals met in het pand een restaurant en Launderette.
Wonen
In de clusters worden ca. 1350 woningen gerealiseerd. Ze zijn bestemd voor alle doelgroepen zoals studenten, gezinnen en ouderen. Blikvanger is de oude bajestoren die getransformeerd wordt tot ‘De Groene Toren’. In het plan worden maar liefst 60 tuinen gerealiseerd die refereren naar de vroegere luchtplaatsen van de gevangenis. Waar mogelijk zijn de tuinen ook toegankelijk voor niet-bewoners. Er wordt een gezondheidscentrum gevestigd.
Bedrijvigheid, kunst en groen
Het cluster Design biedt in het oude hoofdgebouw ruimte aan internationale kunst en cultuur. In deze nieuwe hotspot komen ateliers, expositieruimtes onder het paraplu-thema Dutch Design. Het wordt een plaats waar techniek, kunst en bedrijvigheid samen komen.
Groene Toren
De Vrouwentoren krijgt een groene, duurzame functie. Als énige gebouw wordt De Vrouwentoren behouden, het wordt een open Groene Toren met een verticale stadstuin, een uitzichtpunt en een sportfaciliteit.
Amstel Cluster
Het Amstel Cluster kijkt uit op het Amstelkwartier en ligt vlak naast de kop van de Weespertrekvaart waar inmiddels het merendeel van de geplande woningen zijn gerealiseerd. Door het gebied gaat een nieuwe weg lopen die de woningen, bedrijven en de recreatiegelegenheden van het Bajes Kwartier verbindt. In dit cluster wordt de nooit gebouwde 7e toren van de Bijlmerbajes alsnog gerealiseerd, maar nu als woontoren.
Planning
Nog dit jaar wordt een begin gemaakt met de bouw van het ‘Spinoza Lyceum’. Verwacht wordt dat de eerste bewoners in 2021 hun woningen zullen betrekken. En als alles volgens plan verloopt worden in 2024 de laatste onderdelen van het Bajes Kwartier opgeleverd. Amsterdam is een duurzame woonwijk waarin groen, gezond en langer leven voorop staat, rijker.
Bajes Kwartier in trefwoorden
- 1350 huur- en koopwoningen, 30% is sociale huurwoning
- 60 tuinen tussen de gebouwen en op de daken
- Verticale stadslandbouw in de Vrouwentoren
- Mix van young professionals, studenten, gezinnen en ouderen
- 98% van de materialen van de voormalige gevangenis wordt hergebruikt
- Vanaf 2021 komen de eerste bewoners en in 2024 wordt het project afgerond
